Stroom

Stroom is een energiebron die er altijd is en altijd moet zijn. In de energietransitie zijn er 2 uitdagingen: hoe maken we stroom duurzaam? En hoe zorgen we voor meer stroom?

Hieronder kun je lezen hoeveel stroom er gebruikt wordt in West-Brabant en hoeveel duurzame stroom er al gemaakt wordt. Ook vertellen we je meer over de problemen op het stroomnet.

Het energieverbruik in de regio

In 2022 werd er in de regio ongeveer 5,5 terawattuur (TWh) aan stroom gebruikt. Dat is ongeveer 5% van de stroom die in het hele land wordt gebruikt.

In de komende jaren zullen we meer gaan gebruiken. We hebben steeds meer elektrische apparaten, meer elektrische auto’s en gaan vaker koken op inductie. We verwachten dat er in het jaar 2050 minimaal 6,5 TWh aan stroom nodig is.

Nog meer duurzame energie opwekken

Het is niet nodig om alle stroom die we nodig hebben zelf in de regio op te wekken. Voor een deel kunnen we de stroom gebruiken die met de windparken op zee wordt geproduceerd.

In West-Brabant wekken we nu 1,3 TWh op. Er liggen al plannen klaar voor nog eens 0,6 TWh. Het doel is om in 2030 minimaal 2 TWh stroom op te wekken met windmolens en zonnepanelen.

Het stroomnet

De plannen uit de RES zorgen ervoor dat ons energienet voor gas, elektriciteit en warmte in korte tijd flink verandert. Om energie voor iedereen beschikbaar te houden moeten de energienetten uitgebreid en aangepast worden.

De aanpassingen kosten geld en nemen ruimte in. Er zijn meer gespecialiseerde mensen nodig die dit werk kunnen doen. En er moet rekening gehouden worden met wat inwoners en bedrijven willen. Een flinke klus dus, waarbij veel mensen samen moeten werken.

In deze video leer je meer over hoe het zit:

Ruimte

Voor de verduurzaming van stroom zijn er twee belangrijke bronnen: zonnepanelen en windmolens. Deze nemen schaarse ruimte in. Bovendien schijnt de zon niet altijd en waait de wind niet altijd. Daarom wordt gezocht naar mogelijkheden om energie tijdelijk op te slaan. Dat kan met batterijen of met het omzetten van stroom in waterstof. Ook hiervoor is ruimte nodig. In de regio werken gemeenten en de provincie samen om keuzes te maken over wat we waar neerzetten.

Vol stroomnet

Ons energiesysteem is opgebouwd uit drie lagen, te vergelijken met ons wegennetwerk:

Het 380 kV net is te vergelijken met onze snelwegen. Hiermee wordt stroom over grotere afstanden vervoerd vanaf de bron (bijvoorbeeld een windparken op zee) naar de afnemers (regionale 380 kV stations);
Vanuit de 380 kV knooppunten wordt de stroom overgedragen naar regionale netwerken, bekend als 150 kV netwerk. Ook deze netwerken vervoeren stroom. Het 150kV netwerk is te vergelijken met de provinciale wegen;
De netwerken op het laagste niveau zijn te vergelijken met straten in een wijk of landweggetjes. Daarvoor worden onderstations en trafostations ingezet. Iedere buurt heeft 1 of meer trafo’s, in iedere straat liggen stroomkabels.

Waar energieopwekking voorheen via grote centrales gebeurde, is er steeds meer sprake van lokale opwekking via zon op daken en op land en wind op land. Dat betekent dat het kabelnetwerk, maar ook de trafo’s en stations anders worden belast. Kabels kunnen door inzet van zon op daken en op land en wind op land overbelast worden. Vergelijk het met een file. Er moet gewerkt worden aan het stroomnet, zodat er op momenten dat er meer stroom is, dit goed vervoerd kan worden.

Omdat het best een lastig onderwerp is, hebben we een paar video's verzameld die goed uitleggen hoe het stroomnet werkt en wat er aan de hand is.

De Regionale Energiestrategie (RES) en het energienet

De werking van het energienet

Waarom is er beperkte capaciteit op het elektriciteitsnet?

Ons stroomnet is vol. En dit ga jij ervan merken.

Warmte

In West-Brabant wordt vijf keer meer warmte verbruikt dan stroom. Warmte om onze huizen, andere gebouwen en water mee te verwarmen. Hiervoor worden vooral fossiele brandstoffen gebruikt, zoals aardgas.

Lees meer over warmte.

Factsheets NP RES Opslag van elektriciteit

Decoratief. Opgemaakte voorkant van het document.

De rol van opslag

CE Delft maakte een factsheet over de rol van opslag van elektriciteit. Welke technologieën zijn er? Welke rol spelen zij in het energiesysteem? Welke mogelijkheden biedt het wel, en juist niet? De factsheet geeft objectieve antwoorden.

Bekijk de factsheet

Decoratief. Opgemaakte voorkant van het document.

Overzicht technologieën

CE Delft maakte een objectief overzicht van de inzet van technologieën. Je krijgt meer informatie over begrippen, een handzaam overzicht met relevante kengetallen per technologie en meer informatie en bronnen voor verdieping.

Bekijk de factsheet

Veelgestelde vragen over elektriciteit en de RES:

Hoeveel windmolens en zonnevelden komen erbij?

In de RES 1.0 zetten we vol in op het energie opwekken via zon op dak. Dat betekent dat er vooral veel zonnepanelen op daken bij gaan komen. Bij 8 gemeenten zijn er plan voor zonnevelden, die dan goed in het landschap moeten passen. We wekken al veel energie op via wind. Er staan nu 130 windmolens in onze regio en tot 2030 komen daar zo’n 10 molens bij.

Hoe weet je als inwoner wat je zelf kunt doen?

Er is in elke gemeente een Transitievisie Warmte opgesteld. Dat is een beleidsdocument dat een eerste richting geeft aan de aanpak van het isoleren en aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Op basis hiervan maakt iedere gemeente gedetailleerdere plannen per wijk. Op momenten dat het voor jou logisch is, kun je natuurlijk alvast je woning verbeteren. Vaak is isoleren een goede eerste stap. Gemeenten hebben ook regelingen om je te ondersteunen bij het verduurzamen van je woning.

Wie is verantwoordelijk voor het opruimen van de zonnepanelen en windturbines als deze niet meer gebruikt worden?

Deze verantwoordelijkheid wordt bij de initiatiefnemer neergelegd bij het afgeven van de vergunning. Aandachtspunt hierbij is dat er soms ook groenstroken, wandelroutes, water of stukjes bos worden gerealiseerd bij windturbines of zoonneparken, die we graag willen behouden als de windturbines of zonnepanelen na bijvoorbeeld 25 jaar weer verdwijnen. Hoe we dit goed willen regelen stemmen we nog af met de provincie.

Gaat het in de RES ook over kernenergie(centrales)?

Nee, de opgave voor de RES richt zich op productie van duurzame energie in de periode 2020-2030 in de regio. Het zoeken van plekken voor mogelijke nieuwe kernenergiecentrales is een zaak van de landelijke overheid. Een kerncentrale kan ook pas ruim na 2030 stroom leveren.